TAKSİRLE YARALAMA SUÇU VE CEZASI
Taksirle Yaralama Suçu kapsamında ‘Taksir’ nedir?
Türk dil kurumuna göre taksir; ‘’dikkatsizlik, tedbirsizlik, meslekte acemilik veya düzene, buyruklara ve talimatlara uymazlıktan doğan kusurlu olma durumu’’ olarak tanımlanmaktadır. Türk Ceza Kanunu’nda ise taksir, herhangi bir suçun failinin (suçu işleyen kişinin) ihmali sonucunda suçun meydana gelmesi olarak tanımlanabilir. Türk Ceza Kanunu’nda taksir, bilinçli ve bilinçsiz taksir olmak üzere iki durumda gerçekleşmektedir.
Bilinçli Taksirle Yaralama Suçu
Bilinçli taksirde oluşan suçun faili, suç sayılabilecek bir olayı becerilerine güvenerek gerçekleştirmesi fakat becerilerinin yetersiz kalması sonucunda ya da dikkatsizliği ve özensizliği ile gerçekleştirmesi durumunda ortaya çıkmaktadır. Örneğin bir şoför, yeteneğine ve kendine güvenerek sürat yapar fakat bir yayaya çarpıp yaralanmasına sebep olur ise bu durum bilinçli taksir olarak nitelendirilecektir. Verilen örnekte şoför hızı sonucunda meydana gelebilecek olumsuzlukları öngörüyor fakat becerilerine güvenip hız yapıyor. Gereken dikkati ve önemi göstermediğinden dolayı ise bir yayayı yaralıyor. Bu durumda da bilinçli taksirle yaralama suçu oluşuyor.
Bilinçsiz taksirle Yaralama Suçu
Bilinçsiz taksirde ise suçun failinin, dikkat ve önem göstermesi gereken olayın sonuçlarını öngörememesi sonucunda suç sayılan fiili işlemesi ile meydana gelmektedir. Bu duruma örnek verecek olur isek bir trafik kazasında az kusurlu iseniz (bu durum kusursuz olduğunuzda geçersiz olacaktır. Örnek verilen durumda az kusurlu olmanız ve mağdurun sizden daha fazla kusurlu olması gerekmektedir.) ve mağdur sizden daha kusurlu ise, bu durumda yol açtığınız yaralama ya da ölüm olaylarınız bilinçsiz taksir sıfatıyla nitelendirilecektir.
Basit Hali ile Taksirle Yaralama Suçunun Cezası
Taksirle yaralama suçunun cezası, Türk Ceza Kanunu’nun 89. Maddesinde düzenlenmiş, suç teşkil eden durumlar ve cezaları bu maddede belirlenmiştir. Bu maddeye göre;
Taksirle başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Bu maddeye göre belirtilen durumların taksirle meydana gelmesi durumunda, diğer hususlar da göz önünde bulundurularak verilecek hapis cezası en az 3 ay, en fazla bir yıl olarak belirlenmiştir.
Nitelikli Hali ile Taksirle Yaralama Suçunun Cezası
Taksirle yaralama suçu kanunda görülen nitelikli hallerin varlığı ile işlenmişse cezanın ağırlaştırılma sebebi olacaktır. TCK Madde 89 gereğince nitelikli haller aşağıdaki gibidir.
a) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflamasına,
b) Vücudunda kemik kırılmasına,
c) Konuşmasında sürekli zorluğa,
d) Yüzünde sabit ize,
e) Yaşamını tehlikeye sokan bir duruma,
f) Gebe bir kadının çocuğunun vaktinden önce doğmasına sebebiyet vermiş ise, ilk maddede belirtilen suçlardan alınan ceza, yarı oranda artırılır. Örneğin fail bir suçta mağdurun algı yeteneğine zarar vermiş ve bunun sonucunda 5 ay hapis cezası almış ise, mağdurun algı yeteneğinde zarar oluşması sonucunda konuşmasında sürekli zorluk da yaşanıyor ise bu durumda failin cezası 5 ay hapis + 2.5 ay hapis cezası olacaktır. Cezanın son hali belirlenirken artırım ve indirim sebeplerinin varlığı gözetilecektir.
Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Taksirle Yaralama Suçu
TCK MADDE 89/3. fıkra kapsamında suç neticesi sebebiyle ağırlaşmış ise cezalarda ağırlaşacaktır. Bu halde sanığa 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ve adli para cezası verilebilecektir.
Bu kapsamda yaralama fiili, mağdurun;
-İyileşmesi olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesi,
-Duyularından veya organlarından birinin işlevinin yitirilmesi,
-Konuşma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolması,
-Yüzünün sürekli değişikliği,
-Gebe bir kadının çocuğunun düşmesi olarak ifade edilebilir.
Taksirle Yaralama Suçu Kapsamında Tazminat Sorumluluğu
Taksirle yaralama suçunun aynı zamanda bir haksız fiil teşkil etmesi ceza davaları ile tazminat davaları arasındaki bağlantıyı anlamamızı sağlar. Bu sebeple bir suç işleyerek bir başkasının vücut bütünlüğüne zarar veren kişi verdiği zararı tazmin etmek ve ayrıca tedavi süresince de uğrattığı zararları karşılamak zorundadır. Kişinin iyileşme sürecinde uğradığı manevi zararlar ile böyle bir sürece maruz bırakılması manevi zarara uğradığının göstergesidir. işbu haliyle Taksirle adam yaralama suçu işleyen fail aleyhine, mağdurun, maddi ve manevi tazminat davası açma hakkı vardır.
Taksirle yaralama suçu hayatın olağan akışında çeşitli sebeplerle karşımıza çıkabilir. Bir annenin bebeğine bakımı sırasındaki özensizliği, bir kişinin yaptığı tehlikeli hareketler sonucu başkasının zarar görmesi, garantör sıfatıyla hareket eden bir can kurtaranın işini yapmaması gibi binlerce farklı sebepten dolayı taksirle yaralama suçu ortaya çıkabilmektedir. Cezanın belirlenmesinde bilinçli taksir genel cezayı arttıran bir neden olarak karşımıza çıkmaktadır. Ceza hukukunda bu belirlemenin yapılması kişinin sorumluluğunun belirlenmesi oldukça önem taşımaktadır.
