Yağma Suçu ve Cezası

Yağma suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 148. maddesinde düzenlenen bir suçtur. Bu suç, başkasına ait olan taşınır bir malın cebir veya tehdit kullanarak alınması ya da alınmasına karşı koymamaya zorlanması şeklinde işlenir. Yağma suçunun cezası, temel halinde 6 yıldan 10 yıla kadar hapis cezasıdır. Ancak, suçun nitelikli hallerinde ceza artırılabilir veya indirilebilir.

Yağma suçu, hırsızlık suçundan farklı olarak cebir veya tehdit unsurunu içerir ve bu durum, kişinin özgürlüğü, vücut dokunulmazlığı, zilyetlik ve mülkiyet hakkını korumayı amaçlar. Bu suçun faili herkes olabilir; yani genel bir suçtur ve her birey bu suçun faili olma potansiyeline sahiptir. Mağdur bakımından ise özel bir durum söz konusu değildir; herkes yağma suçunun mağduru olabilir.

Yağma suçu, maddi olarak taşınır malları hedef alır. Taşınır mal yağması suçunun maddi konusu genel olarak taşınır mallar olarak tanımlanırken, senedin yağması suçunun maddi konusunu borç oluşturabilen ve hukuki olarak geçerli olan bir senet oluşturmaktadır.

Bu suçun fiil unsuru, cebir veya tehdit kullanılarak taşınır malın zorla alınmasını içerir. Cebir veya tehdit, bir bireyi malını teslim etmeye ya da alınmasına karşı koymamaya zorlamak amacıyla kullanılmalıdır. Bu cebir veya tehdidin belirtilen amaçla gerçekleştirilmesi, yağmayı diğer mal varlığı suçlarından ayıran önemli bir unsurdur. Cebir veya tehdit ile malın alınması veya verilmesi arasında bir nedensellik bağı bulunmalıdır.

Senedin yağması suçunda ise hareket öğesi, mağdurun cebir veya tehdit kullanılarak aşağıdaki eylemlerden birini yapmaya zorlanmasıdır. Cebir, bir kişinin başka bir kişi tarafından fiziksel güç kullanılarak suç işlemeye zorlanmasıdır. Tehdit ise, istenilen bir eylem gerçekleştirilmezse ileride haksız bir saldırıya uğranacağı söylenerek bir başkasına suç işlettirilmesidir. Korkutma ise, istenilen bir eylem gerçekleştirilmezse hemen haksız bir saldırıya uğrayacağı belirtilerek, güncel bir zarar tehlikesine maruz bırakılan bir başkasına suç işlettirilmesidir.

Cezanın Artırılmasını Gerektiren Nitelikli Haller
Cezanın artırılmasını gerektiren nitelikli haller şunlardır:

• Silahla İşlenmesi: Suçun silah kullanılarak gerçekleştirilmesi.
• Tanınmayacak Hale Koyma: Suçun, failin kendisini tanınmaz bir duruma sokarak işlenmesi.
• Birden Fazla Kişi Tarafından İşlenmesi: Suçun, birden fazla kişi tarafından birlikte gerçekleştirilmesi.
• Yol Kesme veya Konut/İş Yeri: Suçun yol kesmek suretiyle ya da konutta, iş yerinde veya bunların eklentilerinde işlenmesi.
• Savunmasız Kişilere Karşı İşlenmesi: Suçun, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişilere karşı işlenmesi.
• Suç Örgütlerinin Korkutucu Gücünden Yararlanma: Suçun, var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturduğu korkutucu güçten yararlanarak işlenmesi.
• Suç Örgütüne Yarar Sağlamak: Suçun, suç örgütüne yarar sağlamak amacıyla işlenmesi.
• Gece Vaktinde İşlenmesi: Suçun gece vaktinde gerçekleştirilmesi.

Cezanın Azaltılmasını Gerektiren Nitelikli Haller

Cezanın azaltılmasını gerektiren nitelikli haller ise şunlardır:

• Hukuksal İlişkiye Dayanan Alacak: Failin, bir hukuksal ilişkiye dayanan alacağını tahsil amacıyla tehdit veya cebir kullanması.
• Malın Değerinin Az Olması: Yağma suçunda söz konusu malın değerinin düşük olması.

Yağma Suçunun Manevi Unsuru
Yağma suçu, kasten işlenebilecek bir suçtur. Ancak, suçun oluşabilmesi için yalnızca kast yeterli değildir; failin aynı zamanda yararlanma amacıyla hareket etmesi gerekmektedir. Failin kastı, cebir veya tehdidi içermelidir.

Senedin yağması suçunda, taşınır mal yağması suçundan farklı olarak, failin kastının senedin borç doğurucu nitelik taşımasına yönelik olması gerekmektedir.

Yağma Suçuna Teşebbüs
Yağma suçuna teşebbüs mümkündür. Eğer cebir veya tehdit kullanılmış olmasına rağmen mal alınamamışsa, bu durumda yağma suçuna teşebbüs söz konusu olur. Örneğin, failin mağdura sopayla vurduktan sonra polis sirenini duyup parayı alamadan kaçması, teşebbüs örneğidir. Suç, malın alınmasıyla birlikte tamamlanır.

Yağma Suçunda İştirak
İştirak konusunda genel hükümler uygulanır. Cebir kullanan bir suç ortağının, malı almayı başka bir suç ortağının gerçekleştirmesi durumunda, her iki fail de suçun müşterek faili olur.

Yağma Suçunda İçtima
Yağma suçu bileşik bir suçtur. Bu nedenle, faile ayrıca cebir kullanma, tehdit veya hırsızlık suçlarından dolayı ayrı ceza verilmez. Ancak, yağma suçunun işlenmesi sırasında kasten yaralama suçunun ağırlaşmış biçimlerinin gerçekleşmesi durumunda, gerçek içtima hükümleri uygulanır ve faile ayrıca kasten yaralama suçundan ceza verilir.

Yağma suçlarında zincirleme suç hükümleri uygulanmaz. Aynı suç işleme kararıyla farklı zamanlarda aynı kişiye karşı birden fazla yağma suçu işlenmesi durumunda, gerçek içtima hükümleri geçerli olur ve fail her bir suçtan ayrı ayrı ceza alır. Örneğin, failin mağduru aynı niyetle birer hafta arayla beş kez tehdit ederek malını alması bu duruma örnek teşkil eder.

Hırsızlık suçunu oluşturacak şekilde malın alınmasından ve mağdurun bu eşya üzerindeki egemenliğinin sona ermesinden sonra gerçekleşen cebir veya tehdit, hırsızlık suçunun yanında kasten yaralama veya tehdit suçunu da oluşturur. Bu durumda yağma suçu oluşmaz.

Muhakeme ve Yaptırım
Yağma suçunun cezası, suçun işleniş şekline göre değişir. Suçun temel hali için 6 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir. Nitelikli halleri için ise 10 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası verilir. Nitelikli haller, suçun silah kullanılarak, kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyarak, birden fazla kişiyle birlikte, örgüt faaliyeti çerçevesinde veya kamu görevlisine karşı işlenmesi gibi durumları kapsar.

Yağma suçu, takibi şikayete bağlı olmayan bir suçtur. Bu nedenle, mağdurun şikayetçi olması veya şikayetten vazgeçmesi, suçun takibini etkilemez. Suçun soruşturulması ve kovuşturulması için Cumhuriyet savcısının harekete geçmesi yeterlidir.