ADLİ KONTROL NEDİR?

Adli Kontrol Nedir?
Adli kontrol, ceza muhakemesinde şüpheli veya sanığın tutuklanmasına alternatif olarak uygulanan bir denetim yöntemidir. Bu tedbir, tutuklama sebeplerinin bulunmasına rağmen, şüpheli veya sanığın belirli şartlar altında serbest bırakılmasını sağlar. Bu şartlar arasında imza verme ve yurtdışına çıkış yasağı gibi idari tedbirler bulunabilir. Ceza avukatı tarafından hazırlanan bir dilekçe ile adli kontrol kararına itiraz edilebilir.

Adli Kontrolün Uygulanması
Ceza Muhakemesi Kanunu'na göre, ceza mahkemeleri tarafından verilen adli kontrol kararı, tutuklama kararının bir alternatifi olarak kabul edilebilir. Özellikle, 2 yıldan az hapis cezasını gerektiren suçlar için tutuklama yerine adli kontrol uygulanabilir. Adli kontrol kararına, cezanın yüze karşı okunması veya tebliğinden itibaren 7 gün içinde itiraz edilebilir.

Adli Kontrolün Amaçları
Adli kontrol, tutuklamanın getireceği sosyal, ekonomik ve psikolojik olumsuz etkileri önlemeyi amaçlar. Bu yöntem, şüpheli veya sanığın toplum içinde kontrol altında tutulmasını sağlar ve tutukluluk süreleri dolan kişiler için de uygulanabilir.

Adli Kontrol ve Denetimli Serbestlik
Adli kontrol ve denetimli serbestlik kavramları birbirinden ayrıdır. Denetimli serbestlik, kesinleşmiş cezanın infaz aşamasında uygulanırken, adli kontrol yargılama sürecinde, yani ceza kesinleşmemişken uygulanır. Adli kontrol tedbirlerinin takip ve denetleme görevi denetimli serbestlik müdürlükleri tarafından gerçekleştirilir.
Adli Kontrol Tedbirleri, şüpheli veya sanıkların belirli yükümlülüklere tabi tutulmasını gerektirir. Mahkeme tarafından belirlenen bu tedbirler şunlardır:

Yurt Dışına Çıkış Yasağı: Şüpheli veya sanığın yurt dışına çıkması yasaklanır.

İmza Uygulaması: Belirlenen yerlerde düzenli imza atılması zorunludur.

Merci veya Kişilere Uyma: Hakim veya belirlenmiş mercilere uyma yükümlülüğü vardır.

Taşıt Kullanma Yasağı: Taşıt kullanma yasağı getirilebilir.

Tedavi ve Muayene: Bağımlılık durumunda tedaviye uyma yükümlülüğü vardır.

Güvence Bedeli (Kefalet): Belirlenen bir miktarın ödenmesi taahhüdü.

Silah Bulundurmama: Silah bulundurma ve taşıma yasağı.

Aile Yükümlülükleri: Nafaka ve aile yükümlülüklerini yerine getirme.

Ev Hapsi: Kendi konutundan çıkmama.

Belirli Yerleşim Bölgesini Terk Etmeme: Belirlenen bölgeyi terk etmeme.

Belirli Yerlere Gitmeme: Belirlenen yerlere gitmeme.

İtiraz süreci, kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde yapılabilir. İtiraz, şüpheli, sanık veya temsilcileri tarafından yapılır ve hâkim tarafından incelenir. Sulh ceza hâkimliğinin kararlarına itirazlar, asliye ceza mahkemesi hâkimi tarafından, onun kararları ise ağır ceza mahkemesi başkanı tarafından değerlendirilir. Bu süreçler, adil bir yargılama için önemlidir.Adli Kontrol Tedbiri ve Cezadan Sayılan Süre
Genel olarak, adli kontrol tedbiri altında geçen süre, kişinin özgürlüğünü sınırlayan bir neden olarak kabul edilir ve bu süre cezadan düşülmez (CMK m.109/6).

Ancak, CMK m.109/3-(j) bendinde belirtilen konutunu terk etmeme yükümlülüğü (ev hapsi), mahkûmiyet halinde cezadan düşülebilir. Konutunu terk etmeme yükümlülüğü (ev hapsi) altında geçen her iki gün, ceza süresinden bir gün olarak hesaba katılır.